محمد حیدری در ابتدای نشست گفت: با یاد و خاطره جان فشانان آتش نشان در حادثه پلاسکو مراسم را آغاز می کنیم و امیدوارم با یاد آنها به استقبال جشنواره برویم و سال خوبی را برای سینمای ایران رقم بزنیم.
بعد از جشنواره ۳۴ گفتگوهایی برای جشنواره ۳۵ انجام شد و در نهایت مقرر شد بخشی به عنوان چشم انداز سینمای ایران داشته باشیم و تمام بخش های سال قبل در آن گنجانده شود. فیلم اولی ها در دوره گذشته بسیار موفق بودند و همین مساله سبب شد تا بخش جداگانه ای برای این بخش در نظر نگیریم و در چشم انداز سینمای ایران بدون سهمیه بندی و تنها با توجه به کیفیت، انتخاب‌های خود را انجام دهیم که در نهایت ۱۷ فیلم اول و دوم برای این دوره از جشنواره انتخاب شد.
وی افزود: سینمای ایران در مرحله پوست اندازی قرار گرفته و فیلم اولی ها در کنار بزرگان سینما حضور دارند که اتفاق مثبتی است.
دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: امسال ۸۵ فیلم «هنر و تجربه» مورد بررسی قرار گرفت و فیلم های نهایی به هیات انتخاب داده شد و فیلم های منتخب ماحصل فیلم های اول، هنر و تجربه و سینمای حرفه ای است. در بخش هنر و تجربه قرار بود ۷ تا ۱۱ فیلم مستند داشته باشیم و یک یا ۲ فیلم را در بخش سودای سیمرغ بپردازیم اما نشد و من از دست اندرکاران هنر و تجربه ممنونم که این شرایط را پذیرفتند.
وی ادامه داد: امیدوارم در سال آینده بخش هنر و تجربه به فراخوان اضافه شود و این آثار در بخش مسابقه حضور پیدا کند.
حیدری اضافه کرد: با توجه به شرایط سال گذشته در برج میلاد مجبور شدیم سانس های در نظر گرفته شده در ساعت های پایانی شب نیز قرار گیرد. امسال تلاش کردیم تا در کاخ جشنواره اصحاب رسانه در شرایط مناسب آثار را ببینند. اولین سانس ۱۳:۳۰ خواهد بود و نشست خبری بلافاصله بعد از پایان فیلم انجام می شود.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره مشکلات پیش فروش اینترنتی بلیت های گفت: با توجه به سامانه فروش بلیت و مشکلات آن باز هم عذرخواهی می کنم. می خواستیم آورده جدیدی برای سینمای ایران باشد و جلسات متعددی همراه با شورایعالی تهیه کنندگان و مدیرعامل خانه سینما برگزار شد ولی درنهایت موفق نبودیم. این سامانه در ۶ ماه گذشته مورد بررسی قرار گرفت اما در روز اول سامانه به مشکل خورد.
وی در بخش دیگر نشست عنوان کرد: سامانه سینوگرام تفاهمنامه ای با جشنواره منعقد کرده بود و برای صرفه جویی هزینه ای به آنها پرداخت نمی‌شد اما حالا باید خسارت های به وجود آمده برای اختلال در سایت را به دبیرخانه جشنواره پرداخت کنند. مشکل اصلی انتخاب صندلی بود که حذف شد و از پنجشنبه فروش بلیت برای شهرستان ها از طریق این سامانه آغاز می شود. بلیت ها به صورت تک سانس و تک بلیت نیست و شهرستان ها، مشکلی برای ثبت نام نخواهند داشت.
وی افزود: به طور کلی در هر جشنواره ای مسایل مالی اهمیت زیادی دارد و همه می خواهند بدانند چقدر هزینه شده است ما هم اگر رییس سازمان سینمایی بر این امر تاکید داشته باشد ورود پیدا می کنیم و خوشحال می شویم که گزارش های مالی را منتشر کنیم.
حیدری در بخش دیگر عنوان کرد: جشنواره فیلم فجر جشنواره ای است که دولت برگزار می کند و قطعا فیلم ها براساس چارچوب قوانین و پروانه ساخت و پروانه نمایش انتخاب می شوند و ما تابع قوانین وزارت فرهنگ و سازمان سینمایی هستیم.
معرفی مدیران سینمای رسانه ها و کاخ مردمی
دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در ادامه این نشست در پاسخ به پرسشی پیرامون استفاده از مشاوران هنری در دوره سی و چهارم فیلم فجر و امسال گفت: بهروز غریب پور مدیر سینمای رسانه های گروهی (برج میلاد) و مجید مظفری (مدیر کاخ مردمی- پردیس ملت) هستند و من از این دو هنرمند تشکر می کنم که این مسئولیت را پذیرفتند. امسال همچنان که حضور هنرمندان در رونمایی از پوستر پررنگ بود در بقیه برنامه ها و آیین ها هنرمندان در کنار ما خواهند بود.
به گفته وی، مهتاب کرامتی امسال هم در جشنواره حضور دارد و همانند سال گذشته مشاور هنری دبیر است.
وی در پاسخ به پرسشی پیرامون لزوم ثابت بودن شرایط دبیری جشنواره فیلم فجر ادامه داد: جشنواره فیلم فجر ساختار ثابتی ندارد و به همین دلیل هر سال شاهد تغییراتی در آن خواهیم بود اما این جشنواره نیاز به دبیرخانه دائمی دارد. امیدوارم با پیگیری اهالی سینما و خانه سینما بتوانیم در سال های آتی برنامه پنج ساله ای برای جشنواره داشته باشیم.
حیدری در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره پذیرفته نشدن فیلم جدید شهرام مکری در جشنواره امسال گفت: فیلم های زیادی که راه پیدا نکردند فیلم های خوبی هستند و موفق خواهند بود اما به نظر هیات انتخاب احترام می گذاریم.
وی ادامه داد: امیدوارم به شرایطی برسیم که قضاوت فیلم ها بر عهده مردم باشد.
سرنوشت «کاناپه» دست جشنواره نبود
حیدری درباره سرنوشت فیلم «کاناپه» ساخته کیانوش عیاری که به دلیل مساله ممیزی از جشنواره کنار گذاشته شد، گفت: «کاناپه» مورد بررسی قرار گرفت و حضور آن در جشنواره در توان تصمیم گیری ما نبود. شورای عالی نظارت و شورای پروانه نمایش در مورد این فیلم تصمیم می‌گیرد. ما نمی خواهیم مشکلی برای فیلم آقای عیاری رخ دهد.
باید فراخوان به‌گونه‌ای شود که فقط فیلم‌های آماده فرم پر کنند
وی افزود: نکته ای که در برگزاری جشنواره وجود دارد این است که یک بخش ناقص دارد و آن این است که ما فیلم هایی را می پذیریم که هنوز در حال تولید است این درحالی است که باید در فراخوان اعلام شود که آثار ۲ ماه قبل از شروع جشنواره به دبیرخانه ارسال شوند. سال گذشته و امسال فیلم هایی که ۷۰ دقیقه آن به دبیرخانه ارسال شده است مورد بررسی قرار گرفت. البته این مساله درست نیست و ممکن است نسخه جشنواره با اکران فرق کند.
انتخاب‌ها تحت تاثیر فشار بیرونی نبود
حیدری درباره اینکه نظر هیات انتخاب تحت تاثیر مسایل بیرونی قرار گرفته یا نگرفته است، بیان کرد: هیات انتخاب جشنواره و دبیر جشنواره در چارچوب قانون و با توجه به محتوا و موضوع و کیفیت، فیلم ها را انتخاب کرده اند و هیچ کسی در مورد انتخاب هیچ فیلمی ورود پیدا نکرده است.
هیات انتخاب «امپراطور جهنم» را رد کرده بود
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره انصراف فیلم «امپراطوری جهنم» به کارگردانی پرویز شیخ طادی توضیح داد: این فیلم برای بخش چشم انداز سینمای ایران انتخاب شد اما تهیه کننده فیلم حضور در چشم انداز نپدیرفت. هیات انتخاب این فیلم را برای بخش سودای سیمرغ انتخاب نکرد و من به عنوان دبیر جشنواره به دلیل اهمیت موضوع فیلم خواستم در بخش چشم انداز دیده شود تا توسط مردم و رسانه ها داوری شود اما تهیه کننده قبول نکرد. در حالی که اگر من جای صاحبان فیلم بودم اجازه می دادم این فیلم در جشنواره دیده شود.
دلیل حذف لوگوی فارابی از پوستر فجر
وی در جواب این سوال که چرا لوگوی بنیاد سینمایی فارابی از پوستر جشنواره حذف شده است، گفت: همه ما می دانیم بنیاد فارابی نوستالوژی ما در سینمای ایران است. پوستر جشنواره به علی حاتمی پرداخته است چرا که سینمای ایران حق دارد، اما اینکه چرا لوگوی فارابی نیست به این دلیل نیست که ما بخواهیم این بنیاد را با حمایت هایی که می کند از جشنواره حدف کنیم بلکه در پوستری که قرار است در سداسر کشور منتشر شود لوگوی فارابی و دیگر نهادهای حامی درج می شود.
فرش قرمز در پردیس ملت و حذف فرش قرمز در برج میلاد
حیدری درباره برگزاری مراسم فرش قرمز توضیح داد: برج میلاد مکان تخصصی برای دیدن فیلم برای اهالی رسانه منتقدان و صاحبان فیلم است. دوره های گدشته نقد مطرح می شد که حضور آدم ها زیاد است به همین دلیل تصمیم گرفته شده است که فرش قرمز در برج میلاد برگزار نشود و معرفی فیلم ها در پردیس ملت انجام می شود و عکاسان در هر دو کاخ می توانند عکاسی کنند. امسال بخشی از ظرفیت ها به پردیس ملت منتقل شد تا بار برج میلاد در طول جشنواره کم شود. البته ما امسال یک سالن هم در چارسو در نظر گرفته‌ایم.
وی افزود: طبق فراخوان جشنواره قرار بود ۲۲ تا ۳۳ فیلم در بخش سودای سیمرع معرفی شود که در مرحله اول ۲۸ فیلم انتخاب شد و در نهایت به ۳۳ انتخاب رسیدیم.
حیدری درباره حضور فیلم «خوب، بد، جلف» در جشنواره هم توضیح داد: فیلم پیمان قاسم خانی قبل از جشنواره پروانه نمایش گرفت و بدون مشکل برای حضور در جشنواره انتخاب شد.
انتقاد از شکل برگزاری جشنواره
دبیر دو دوره اخیر جشنواره فیلم فجر بار دیگر تاکید کرد: ما طبق آیین جشنواره فیلم ها را انتخاب کردیم. فیلم های خوبی داشتیم که به دلیل شرکت در جشنواره های دیگر در این جشنواره پذیرفته نشده اند و ما این فیلم ها را به هیات انتخاب ندادیم. شرایط برگزاری جشنواره به گونه ای است که هرسال تعداد فیلم ها افزایش پیدا می کند و این شکل برگزاری جشنواره در حال حاضر پاسخگوی نیازهای سینما نیست و شورای سیاست گذاری باید در این مورد تصمیم بگیرد.
حیدری درباره صحبت های عماد افروغ یکی از اعضای هیات انتخاب درباره اینکه برخی فیلم ها در لیست هیات انتخاب بوده ولی از سوی دبیرخانه اعلام نشده است، بیان کرد: باید بگویم او هیچ اشاره ای به بخش خاصی در جشنواره نداشته است. فیلم های انتخاب شده هر ۷ رای را داشته اند. دو فیلم «یه وا» ساخته آناهید آباد و «کارت پرواز» مهدی رحمانی قرار بود در بخش چشم انداز حضور داشته باشند که صاحبان آثار این مساله را نپذیرفتند.
پاسخ دبیر فجر به انجمن منتقدان
وی درباره بیانیه انجمن منتقدان و مسائلی که پس از اعلام اسامی داوران این دوره جشنواره رخ داد نیز گفت: با شورای مرکزی انجمن منتقدان جلساتی داشتیم و آنها ۵ نفر را معرفی کردند تا یکی از آنها در داوری حضور داشته باشند. ما در بخش سودای سیمرغ هم از آقای اکبر نبوی دعوت کردیم و به نظرم به همه عزیزان احترام گذاشتیم. باید توجه داشته باشیم که جشنواره سیاست های خودش را دارد و در انتخاب داوران تنها دبیر جشنواره تصمیم نمی گیرد. قضاوت و داوری کار سختی است و به همین دلیل تشکر می کنم از داورانی که پذیرفتند تا فیلم های امسال را قضاوت کنند.
حیدری ادامه داد: از روز ۱۰ بهمن فیلم ها در برج میلاد و پردیس ملت نمایش داده خواهد شد و جشنواره در سینماهای دیگر از ۱۱ بهمن ماه شروع خواهد شد.
مدیرعامل موزه سینما تاکید کرد: سبد سینمایی کشور در جشنواره فیلم فجر دیده می شود و باید آن را با سلایق مختلف تطبیق دهیم. تلاش شده در دوره جدید ژانرهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. فکر می کنم فیلم های امسال از تنوع بیشتری برخوردار است. بحث امنیت ملی، اجتماعی و جوانان، بحثی حساس است و نمی توان آن را نادیده گرفت. در سینما این موارد به دلیل حضور دوربین گسترده تر است. این همه سلیقه و نیاز وجود دارد و ما باید آنها را انتخاب کنیم. فیلم های امسال نسبت به سال گذشته تنوع بیشتری دارد زیرا تعداد فیلم ها بیشتر است.
وی افزود: باز هم تاکید دارم که چرا اجازه ندادند مردم فیلم «امپراطور جهنم» که فیلم مهمی است، ببینند. فیلم زمانی به هیات انتخاب داده شد که ۲۰ دقیقه از آن کم بود و فیلم آماده نبود. حتی یک هفته منتظر ماندیم تا فیلم به جشنواره برگردد اما سازندگان گفتند تنها می خواهند در بخش مسابقه باشد.
اگر کسی می‌خواهد بیاید مسئولیت دبیری را از من تحویل بگیرد
حیدری در بخش دیگر از صحبت هایش با اشاره به اینکه تمام تلاشش را کرده تا عملکرد خوبی داشته باشد، بیان کرد: من تمام تلاش و توانم را به کار بردم تا بتوانم موفق عمل کنم، هر چند کار بسیار سختی است، اما با تمام وجود این کار را انجام دادم. هر کسی علاقمند است بیاید این مسئولیت را تقبل کند. ما تا الان این بار سنگین را به دوش کشیدیم، اگر نمی‌خواهند بگویند تحویل دهیم.
وی در بخش دیگری از این نشست درباره حضور خود به عنوان یک تئاتری در سینما گفت: بسیاری از ما از تئاتر آمده ایم. نزدیکی تئاتر و سینما دیرینه است و بسیاری از هنرمندان خوب سینمای ایران از تئاتر آمده اند. من هم همه تلاشم را برای برگزاری جشنواره به کار گرفته ام. باید بپذیریم که مسئولیت بسیار سختی است و ما با همه عشق مان به تئاتر که همیشه پاینده و زنده است کارمان را جلو می بریم. آقای مظفری و غریب پور هم با کارنامه بسیار خوب از تئاتر آمده اند. تا به امروز این بار سنگین را به دوش داشتیم و اگر نخواستند حاضریم این مسئولیت را واگذار کنیم.
داور خارجی بیاورید تا حرفی پیش نیاید
وی در بخش دیگر اشاره کرد: هیات داوران جزو بزرگان سینما هستند و با سابقه هستند و قدرت قضاوت دارند. اگر می خواهیم حرفی نباشد باید داور خارجی بیاوریم که این برای سینمای ایران افت دارد.
به گفته وی، سال گذشته داوری فجر به داوری خانه سینما نزدیک بود.
اهالی رسانه در ترکیب انتخاب و داوری
حیدری همچنین درباره امکان حضور اهالی رسانه در ترکیب هیات داوران نیز متذکر شد: در حال حاضر ۳ نفر از شورای پروانه نمایش و ۴ نفر از اهالی سینما را داریم و خوشحال می شویم تعداد هیات انتخاب افزایش پیدا کند و از اهالی رسانه نیر به عنوان مشاور انتخاب استفاده کنیم. ما قصد داشتیم در ترکیب هیات داوران جشنواره امسال، ۲ نفر تهیه کننده، ۲ نفر کارگردان، یک نفر طراح و یک منتقد که سینمای ایران را خوب می شناسد، حضور داشته باشد اما این اتفاق رخ نداد. ما با سینماگران زیادی برای حضور در ترکیب هیأت داوران صحبت کردیم که برخی ها نپذیرفتند و در نهایت به این ترکیب رسیدیم و مطمئن باشید که این ترکیب عملکردی حرفه ای خواهد داشت.
لطفا با لباس رسمی بیایید
وی در بخش دیگر عنوان کرد: در همه آیین هایی که در دنیا برگزار می شود همه با لباس رسمی حضور پیدا می کنند. این مساله اگر در این جشنواره جا افتد می توان به همکاری شورای مد و لباس وزارت ارشاد نیز فکر کرد. من از همه دوستان می خواهم که در مراسم های جشنواره فیلم فجر با لباس رسمی ورود پیدا کنند.
هزینه ۳ میلیاردی برای برپایی جشنواره در استان ها
حیدری با اشاره به اینکه استقبال مردم از جشنواره فیلم فجر بیشتر از ظرفیت سینما و جشنواره است، عنوان کرد: استقبال هر سال افزایش پیدا می کند و امکان پاسخگویی وجود ندارد. ظرفیت صندلی ها بیش از ۹ هزار تا نیست. با توجه به همه این مسایل قیمت بلیت ها مناسب است و پول زیادی نیست. در استان ها قیمت بلیت ها متفاوت است تا قشرهای مختلف بتوانند بلیت دریافت کنند. ما در استان ها ۳ میلیارد تومان پول دادیم تا فیلم ها در استان ها نمایش داده شود.
وی در ادامه با اشاره به زمان نمایش فیلم ها در جشنواره گفت: ما ۵ سانس نمایش داریم. در بخش مستند ۱۱ فیلم و در بخش چشم انداز ۴۴ فیلم حضور دارد و ظرفیت نمایشی بیشتر از این نداریم. ما مجبور به انتخاب هستیم و باید به انتخاب ها احترام بگذاریم.
سینما مورد سوءاستفاده فضای سیاسی قرار نگیرد
دبیر جشنواره فیلم فجر در مواجهه با این پرسش که به دلیل انتخابات ریاست جمهوری جشنواره امسال محافظه کارانه تر شده است؟ گفت: با توجه به شاخصه هایی که فیلم ها دارند، توجه نکردیم که با توجه به شرایط سیاسی کشور انتخاب شوند اما یادمان باشد که امسال سال حساسی است و دو انتخابات در پیش داریم. باید مراقب باشم از سینما در فضای سیاسی سوءاستفاده نشود. این را توجه کنیم که سینمای ما متعلق به مردم است و بهتر است فیلم ها را ببینیم و بعد درباره آنها قضاوت کنیم.
محمد حیدری در پاسخ پرسش دیگری درباره سامانه سینوگرام گفت: خواستیم این سامانه آورده جدیدی باشد و این شرکت اسپانسر جشنواره نبوده است. طرحی ارائه دادند که مورد بررسی قرار گرفت و خواستیم رقابت را بیشتر کنیم اما متاسفانه در اجرا با مشکل مواجه شد. فناپ شرکت تخصصی در برنامه ریزی و فروش آنلاین است. دوستان دیگر هم در سال های قبل زحمات زیادی کشیدند و هدف ما این بود که امسال شرایط بهتری را رقم بزنیم که نشد. باز هم از اتفاق رخ داده عذرخواهی می کنم.
وی درباره بالا بودن قیمت بلیت فیلم ها برای دانشجویان گفت: امسال محمدرضا فرجی مدیر امور سینماهای جشنواره هم اعلام کرد ظرفیت صندلی ها بیشتر از ۹ هزار صندلی نیست. باتوجه به همه این مسائل، قیمتی که برای بلیت ها اعلام کردیم مناسب است و درصدی به آن اضافه نشده است. سینمای ایران هنر فاخری است و ما دوست داشتیم پاسخگو باشیم اما بیش از این ظرفیت نداریم.
حیدری درباره زمان بندی نمایش فیلم در برج میلاد گفت: من هم دوست دارم روزی سه سانس نمایش بگذارم اما در این صورت تنها می توانیم ۳۳ فیلم را داشته باشیم و نمی توانیم پاسخگوی فیلم های دیگر باشیم. در هیچ جای دنیا فیلم ها در یک جشنواره رونمایی و محصول سال آینده سینما نمی شود. در واقع ما مجبور هستیم به شرایط فیلم هایی را که تقاضا دارند و می خواهند در جشنواره حضور داشته باشند، پاسخ بدهیم. ۹۵ فیلم دیده شده و ۴۴ فیلم انتخاب شده است و هنوز هم بسیاری از فیلم ها معترض هستند. امسال صبح ها را آزاد گذاشتیم تا اهالی مطبوعات به کار حرفه ای خود بپردازند.
وی درباره پرسشی پیرامون استفاده از کارشناسان دیگر در هیات انتخاب گفت: ۳ نفر از اعضای حقوقی پروانه نمایش را برای حضور در این هیأت، انتخاب کردیم. هر فردی را انتخاب کنیم، قطعا بهتر از آنها هم وجود دارد اما بسیاری هم حضور در هیأت انتخاب را نمی پذیرند. در هیات انتخاب بخش مستند هم از فعالان این عرصه انتخاب کردیم و هنرمندان مستند هم استقبال کردند.
نقد فیلم های «هنر و تجربه» در خانه هنرمندان و پردیس چارسو
حیدری درباره بخش «هنر و تجربه» در جشنواره امسال گفت: ۸۵ فیلم در این بخش دیده شد، اما تعداد کمی توانستند در بخش چشم انداز حضور داشته باشند، به همین دلیل قرار بود همزمان در شهر رشت این فیلم ها نمایش داده شوند اما به دلیل مشکلات فنی این امر میسر نشد. از آقای علم الهدی تشکر می کنم و اعلام می کنم که قرار شد این فیلم ها همزمان در خانه هنرمندان و چارسو همراه با جلسات نقد و بررسی نمایش داده شود.
دبیر جشنواره فیلم فجر با اشاره به اینکه فیلم های انتخاب شده و نشده را دیده است، گفت: زمانی که به «هفت» آمدم هنوز «هجوم» ساخته شهرام مکری را ندیده بودم. برخی فیلم ها به لحاظ موضوعی با پروانه ای که گرفته اند متفاوت بودند. من نمی توانم همه مشکلات جامعه و سینما را بپذیرم. من نمی توانم مشکلات همه فیلم‌ها را برطرف کنم.
وی درباره بلیت ها گفت: به هر نفر دو سری بلیت با ارائه کارت ملی فروخته می شود و بیشتر از آن نه. ۱۵ هزار نفر ثبت نام کردند. اگر سری بلیت بیشتری فروخته شده است من مسئولیت آن را می پذیرم. تا الان به تعداد اندک بلیت فروخته شده و بلیت های آنهای از شب گذشته با پیک به آنها ارائه شده است. سال گذشته ۹۷ سانس فوق العاده در ساعت ۳ بامداد داشتیم و امسال فیلم هایی که مورد استقبال واقع شوند، در پردیس کوروش و ملت و آزادی، نمایش داده خواهند شد.
وی همچنین درباره شایعاتی که درباره ایجاد فضا برای رونق بازار سیاه در جشنواره پدیده آمده است، گفت: هیچ بازار سیاهی وجود ندارد و من مسئولیت آن را کاملا می پذیرم.
به گفته وی، امسال مردم از ساعت ۱۰ صبح می توانند در ملت، کوروش و آزادی فیلم هایی را که به سانس فوق العاده کشیده شده است دوباره تماشا کنند.
حیدری افزود: ما یک منتقد ثابت برای جلسات نداریم و برای هر ۴۴ فیلم از منتقدان مختلف استفاده می شود و گبرلو ریاست برگزاری جلسات را دارد. امسال فیلم هایی که از جوان ها وجود دارد ۱۷ فیلم است و ۶ فیلم از کارگردانان زن داریم که این مساله باعث افتخار است. البته همه فیلم ها را نمی توان درجه یک دانست و بخشی سلیقه هیات انتخاب بود. اما معدل فیلم ها نسبت به دوره های قبل بهتر است و سال خوبی را برای سینمای ایران پیش بینی می کنم.
به گفته وی، کتاب «قاب سی و پنجم» منتشر شده که عکس فیلم هایی است که برای جشنواره امسال انتخاب شده است.
